Natuur in de wijk

De grond is net ontdooit, de vorst is zojuist geweken
Dan is het alweer tijd voor ontwaken, het juiste teken
Voor de krokus, om de kopjes trillend paars en teer
omhoog te steken, wiegend in de wind, op en neer

Op zondag 5 februari trekken de natuurgidsen van IVN Mark en Donge door het Ulvenhoutse Bos, het Chaamse Broek, de Strijbeekse Heide en de tussenliggende landgoederen. De tocht van ongeveer 20 km gaat door een gevarieerd landschap van bos, heide, weide en akkers.

In de verte geroep van ganzen, steeds meer naderend

overvliegend, in contrast met even een strakblauwe hemel

Luid gakkend, hun zware rompen zwoegend,
gedragen door wijdse vederlichte vleugels,

Zaterdagochtend 28 januari gaan de natuurgidsen van IVN Mark & Donge op zoek naar vogels in het Zaartpark.

Je kent ze vast wel die prachtige, bruine pluizige, zachte sigaren in het riet langs de slootkant of, zoals hier op de foto, in waterrijk gebied in onze polderlandschappen. Dat zijn de uitgebloeide aren van de grote lisdodde. Het mooie van deze bloeiwijze is dat mannelijke en vrouwelijke delen van de plant recht boven elkaar zitten. De bruine sigaargevormde aar is het vrouwelijke deel en daarboven zit een dunnere geelbruine aar, die ooit het mannelijke deel is geweest.

Zondag 15 januari wandelen de natuurgidsen van IVN Mark en Donge door de lange rechte lanen en de dreven in het eeuwenoude Liesbos. Het Liesbos is een van de oudste bosgebieden in Nederland. Het bos is ruim 200 hectare groot. Sinds 1880 is het Liesbos staatseigendom en sinds 1899 wordt het beheerd door Staatbosbeheer.

Wie naar kerstliedjes luistert hoort vaak de plantennaam mistletoe voorbij komen. De Engelse naam voor maretak. In het Latijn Viscum album. De plant hoort bij kerst omdat deze al eeuwen lang symbool staat voor geluk, vriendschap en liefde. Vandaar dat er in de liedjes gezongen wordt over elkaar kussen ‘Under the mistletoe’.

Zondag 18 december wandelen de natuurgidsen van IVN Mark & Donge door de Duiventoren met als thema ‘Uilen en spechten, eiken en dennen’.

De natuurgidsen van IVN Mark & Donge maken op zondagmiddag 11 december een wandeling door de Galderse Heide. De Galderse Heide vormde ooit een uitgestrekt bos- en heidegebied. Momenteel omvat de Galderse Heide 180 hectare. Daarvan is 100 hectare in het bezit van Staatsbosbeheer.

Op zondag 27 november maken de natuurgidsen van IVN Mark & Donge een landschapswandeling in Kelsdonk. Het gebied ligt ten noorden van Etten-Leur aan de Leurse Haven. Het maakt deel uit van de Ettense Beemden.

Er is zoveel te vertellen en te leren over bomen! Van kennis over soorten, welke is nou inheems en welke is letterlijk komen aanwaaien. Maar ook over hun soms vergeten toepassingen, zoals thee ervan trekken, als medicijn of als schrijfmateriaal. Maar het meest mysterieus en interessant is wel dat bomen boven én ondergronds met elkaar kunnen communiceren! Geen wollig verhaal maar wetenschappelijk bewezen.

Op zondagmorgen 6 november maken de gidsen van IVN Mark & Donge een vogelwandeling in de Binnenpolder te Terheijden. Ze gaan vogels spotten die op weg zijn naar de voor hen ideale winterstek.

In de Haagse Beemden is onlangs een dode gans gevonden die besmet was met het vogelgriepvirus. Ook zijn er vier zwanen geruimd waarvan een zwaan verdacht werd van het hebben van vogelgriep. Breda is nu, net als andere gebieden in Nederland waar de vogelgriep is aangetroffen, aangewezen als vogelgriepgebied.

Op zaterdagmorgen 29 en op zondagmorgen 30 oktober maken de natuurgidsen van IVN Mark & Donge een herfstwandeling door de bossen bij Dorst. 

Een bijzonder leuke kleine paddenstoel die in de wijk is te vinden. Je ziet de gewone zwavelkop vaak in groepjes staan en hij groeit graag op dood hout in wat bosrijke omgeving. De naam zwavelkop dankt deze zwam aan zijn zwavelgele hoed.

Op zondag 23 oktober wandelen de natuurgidsen van IVN Mark & Donge voor de derde keer dit jaar in het gebied de Pannenhoef. Na de lente- en zomerwandeling volgt nu de herfstwandeling. De Pannenhoef is een natuurgebied van ruim 700 hectare, gelegen in het buitengebied tussen Rijsbergen, Zundert en Sprundel.

Op zondagmorgen 16 oktober maken de natuurgidsen van IVN Mark & Donge een herfstwandeling door de natuur in het Mastbos te Breda.

Met het oog op de klimaatverandering, waardoor er steeds meer warme zomers zijn en hozende regenbuien vallen, is het belangrijk dat de hitte en het water in steden ergens naartoe kan gaan. Hierbij helpt het als er meer groene plekken in steden komen.

Herfst: vallende bladeren, eikeltjes, kastanjes, ook regen en wind, maar vooral paddenstoelen! Op 13 en 15 oktober kun je bij IVN Dintel- en Marklanden alles te weten komen over de meest voorkomende paddenstoelen in je tuin, park, of bos, zodat je net iets verder komt dan “Je weet wel, die rode met witte stippen.”

Op zondag 25 september wandelen de natuurgidsen van IVN Mark & Donge vanuit ‘s Gravenmoer door een kleinschalig weidelandschap waar de Donge doorheen stroomt. 

Op zondag 18 september wandelen de natuurgidsen van IVN Mark & Donge door de natuur in het waterrijkste park van Breda. Het Zaartpark is een van de meest natuurrijke parken en lijkt niet op de andere parken in de stad Breda.

Op zondag 11 september wandelen de natuurgidsen van IVN Mark & Donge door de natuur in het beekdal van de Aa of Weerijs en in het bosgebied Trippelenberg.

Op zondag 4 september wandelen de natuurgidsen van IVN Mark & Donge door de natuur op de landgoederen Valkenberg en Hondsdonk.

Op zondag 28 augustus gaan de natuurgidsen van IVN Mark & Donge wandelen in de natuur rond de kronkelende Gilzewouwerbeek. Voorheen was de beek vergraven tot kaarsrechte sloten en werd de grond gebruikt voor landbouw. Sinds enkele jaren slingert de Gilzewouwerbeek weer als in eerdere tijden.

Ze werden betrapt bij het leeghalen van de vuilnisbak op het Heksenwiel, deze kauwen. Een zit op de uitkijk? De ander haalt hem leeg. In werkelijkheid zat kauw nummer twee te wachten tot nummer een klaar was en wat eetbaars had gevonden en zijzelf aan de beurt kwam. Kauwen vormen namelijk paartjes voor het leven en leven vaak in groepen waar een stevige hiërarchie bestaat.

Meerdere lezers hebben ons verontrust meegedeeld dat de gemeente voornemens is twee grote bomen en de lage begroeiing op het recreatieveld bij de Asterdplas te vellen. Dit zou ten behoeve van het Duikbootfestival dat er op 27 augustus gaat plaatsvinden nodig zijn.

Op zaterdag 6 augustus wandelen de natuurgidsen van IVN Mark & Donge in de Strijbeekse Heide.

Zondag 24 juli maken de natuurgidsen van IVN Mark & Donge een grensoverschrijdende wandeling naar Vlaanderen.

Het is dit keer geen onderdeel van een kat maar een plant met prachtige rechtopstaande paarse bloei-aren. De violetkleurige bloemetjes zijn erg geliefd bij wilde bijen, zweefvliegen en kevers. Ook vlinders willen ze wel eens bezoeken.

Op zondag 17 juli maken de natuurgidsen van IVN Mark & Donge een wandeling door natuurgebied de Pannenhoef in het buitengebied van Rijsbergen.

Een bijzondere naam voor een bijzondere vlinder die op 2 juli gespot werd in de wijk. De keizersmantel was sinds 1980 uit Nederland verdwenen en was slechts nog zichtbaar in de Belgische Ardennen of de Duitse Eifel. Echter vanaf 2005 werden ze steeds vaker weer in Nederland gezien. Vooral in de duinen, de Achterhoek en in Zuid-Limburg.

Zondag 3 juli wandelen de natuurgidsen van IVN Mark & Donge door een prachtige natuur- en landschapstuin aan de rand van bosgebied De Duiventoren in Boswachterij Dorst.

Op zondag 26 juni maken de natuurgidsen van IVN Mark & Donge een natuurwandeling over en langs de geluidswal naast de rijksweg A27 aan de rand van de wijk Heusdenhout in Breda. Door dit gebiedje loopt de beek de Molenleij. Door de aanwezigheid van de beek vinden we hier natte en zeer droge gronden en de overgangen ertussen. Het thema van de wandeling is: stuifmeel en nectar.

Tussen de rijksweg A27 en de woonwijk Heusdenhout werd een groenstrook met veel verschillende struiken- en bomensoorten geplant. Over de geluidswal werd een voetpad aangelegd. De wal werd ingezaaid met verschillende zaadmengsels van wilde planten. Veel plantensoorten, die hier van nature niet voorkomen, hebben zich spontaan kunnen ontwikkelen en kunnen uitbreiden. 

De wandeling start om 13.30 uur en duurt anderhalf tot twee uur. Als u mee wilt wandelen, moet u vooraf inschrijven via onze website. U ontvangt daarna een bevestiging via e-mail met daarin de startlocatie. 

Meer informatie en het inschrijfformulier kunt u vinden op de IVN-website: ivn.nl/afdeling/mark-donge/activiteiten

Op zondag 26 juni maken de natuurgidsen van IVN Mark & Donge een natuurwandeling over en langs de geluidswal naast de rijksweg A27 aan de rand van de wijk Heusdenhout in Breda. Door dit gebiedje loopt de beek de Molenleij. Door de aanwezigheid van de beek vinden we hier natte en zeer droge gronden en de overgangen ertussen.

Zondag 19 juni wandelen de natuurgidsen van IVN Mark & Donge door de Krabbebossen die een groene verbinding vormen tussen diverse gebieden.

Op zondag 12 juni maken de natuurgidsen van IVN Mark & Donge een natuurwandeling in het Labbegat, een kleurrijk natuurgebied in de Langstraat, gelegen tussen Waspik en Waalwijk.

In maart bloeien de wilgen met wilgenkatjes. Deze atalanta was er vroeg bij dit jaar want atalanta’s zijn trekvlinders. In september trekken ze naar Zuid-Europa, naar warmere gebieden, en normaliter komen ze in april weer terug.

Maandag 6 juni wandelen de natuurgidsen van IVN Mark & Donge langs kreken en grienden van De Worp.

Op zondag 29 mei maken de natuurgidsen van IVN Mark & Donge een wandeling op het landgoed Oosterheide.

Tilly Sprenkels opende 28 jaar geleden haar bloemenshop Mimosa. Rond 2000 vond ze de naam een beetje oubollig gaan klinken. Ze vroeg klanten middels een wedstrijd waar honderd gulden mee gewonnen kon worden, veel geld toen, om een nieuwe naam, mét logo.

Maandag 18 april, tweede paasdag, gaan de natuurgidsen van IVN Mark & Donge op zoek naar de blauwborst en andere zangers.

Op zondag 10 april wandelen de natuurgidsen van IVN Mark & Donge in de Pannenhoef. Het is de tweede van de vierseizoenen wandelingen - de lentewandeling. Zo volgen we elk seizoen de veranderingen in de natuur.

De Natuurfotowerkgroep van het IVN Dintel- en Marklanden (voorheen IVN Etten-Leur e.o. en natuurvereniging in Halderberge, Moerdijk en Etten-Leur) exposeert gedurende drie weekenden in de Theekoepel van het Arboretum Oudenbosch. De mooist natuurfoto’s die in de afgelopen tijd zijn gemaakt worden getoond aan het publiek op 2 en 3 april, 9 en 10 april en 16 t/m 18 april (paasweekend).

Zondag 3 april wandelen de natuurgidsen van IVN Mark & Donge door het Ulvenhoutse bos met zijn bijzondere voorjaarsflora.

Met zijn donkerbruine op mini-dennenappels lijkende 'vruchtjes' valt de els meteen op. De els is in bloei in het vroege voorjaar. Je vindt de els op vochtige gronden, in moeraslandschappen maar ook, zoals bij ons vaak in de Haagse Beemden, aan de waterkant. Het zijn zogenaamde vochtminnende bomen die best hoog kunnen worden en net als de knotwilg eigenlijk regelmatig geknot kunnen worden.

De natuur kleurt weer in zachte tinten paars en geel. De tijd van Pasen komt er aan en dat deze bloemen bloeien geeft vaak een goed gevoel. Na een koude en vaak natte of gure winter, waarin enkel tere sneeuwklokjes hun bloemetjes durven laten bloeien, luidt de krokus als lentebode een nieuw jaargetijde in. Welke datum het ook is, het betekent dat de dagen lengen en de temperatuur hoger aan het gaan is als je ze uitbundig ziet stralen in bloemperken en bermen.

Zondag 20 maart, op de drempel van de lente, wandelen de natuurgidsen Van IVN Mark& Donge over het landgoed de Oude Buisse Heide.

De aula van Graaf Engelbrecht zit vol. Ruim 150 wijkbewoners bezoeken de informatieavond over de herinrichting van de landgoederenzone (LGZ). Tom Rozendal, gemeentelijk coördinator ‘Stad in een park’ leidt de avond in.

We kunnen weer op pad! Vandaar dat IVN Dintel en Marklanden, een natuurvereniging voor Halderberge, Moerdijk en Etten-Leur, een aantal wandelingen met gids op de kalender heeft gezet. Wij nodigen iedereen uit om mee te gaan.

Op zondag 13 maart wandelen de natuurgidsen van IVN Mark & Donge in de omgeving van het Station van Breda. Het thema van de wandeling is 'Stadsplanten voor en achter het Station'. U wandelt zowel aan de centrumzijde van het Station als door de stadswijk Belcrum.